Achtergrond

Liposarcomen zijn een zeldzame vorm van kanker die ontstaat in de vetcellen van het lichaam. Ze worden beschouwd als een type weke delensarcoom, een kwaadaardige tumor die ontstaat uit de zachte weefsels van het lichaam. Liposarcomen kunnen zich op verschillende plaatsen in het lichaam ontwikkelen, maar komen het meest voor in de benen en armen. Sommige soorten liposarcoom ontstaan in de buik, achter het buikvlies (retroperitoneum).

Er zijn 4 verschillende soorten liposarcomen, variërend van laaggradige tot hooggradige tumoren. Laaggradige tumoren groeien meestal langzaam en zijn minder agressief, terwijl hooggradige tumoren snel groeien en zich sneller kunnen verspreiden naar andere delen van het lichaam.

• Goed gedifferentieerd liposarcoom. Dit is de meest voorkomende en groeit langzaam, zaait bijna nooit uit en wordt meestal behandeld met een operatie.
• Myxoide liposarcoom. Het myxoide liposarcoom groeit sneller en kan uitzaaien. Je wordt doorgaans behandeld met bestraling, omdat deze tumoren erg gevoelig zijn voor bestralingstherapie. Soms volgt ook een operatie.
• Gededifferentieerd liposarcoom. De tumor groeit vaak snel en kan uitzaaien naar de longen of naar de organen in de buik.
• Pleiomorf liposarcoom. Het pleiomorfe liposarcoom komt het minst voor. Dit sarcoom is agressief, groeit snel en wordt vaak behandeld met een combinatie van een operatie en bestraling en soms ook met chemotherapie.

Symptomen

De symptomen van liposarcomen kunnen variëren afhankelijk van de grootte en locatie van de tumor. Symptomen die bij een liposarcoom kunnen passen zijn;

• Een zwelling onder de huid die geleidelijk groter wordt en geen pijn veroorzaakt.
• Een zwelling die plotseling verschijnt, snel groter wordt en niet vanzelf verdwijnt.
• Pijn op de plaats van de tumor.
• Een gevoel van volheid, darmklachten en/of een opgezette buik als de tumor zich in de buik bevindt.

Diagnose

Als je een bultje of bult voelt die je niet vertrouwt of andere symptomen hebt die kunnen wijzen op een liposarcoom, ga dan naar je huisarts. De huisarts zal je onderzoeken en indien nodig doorverwijzen naar het ziekenhuis voor verdere diagnostische tests en behandeling.

• Echo. Bij een onderhuidse bult, is het eerste onderzoek vaak een echo. Met een echo kan de radioloog zien of de afwijking een goedaardig vetbult (lipoom) is, of dat er meer onderzoek nodig is.
• MRI-scan. Als op de echo iets te zien is wat een tumor kan zijn, krijg je een MRI-scan. Een MRI-scan is nodig om te kijken of de afwijking een liposarcoom is of een ander soort wekedelensarcoom. Zit de tumor in de buik of in de borstholte, dan krijg je doorgaans geen MRI-scan maar een CT-scan.
• PET/CT. Voor het vaststellen van uitzaaiingen wordt een PET/CT gemaakt. Eventuele uitzaaiingen kunnen doormiddel van een speciale camera worden aangetoond. Vaak wordt het onderzoek gecombineerd met een gedetailleerde CT-scan van je lichaam.
• Biopsie. Als je een verdenking op een liposarcoom hebt, doet de arts altijd nog een biopsie. Hij of zij haalt dan een stukje van de tumor weg om te laten onderzoeken. Het onderzoek gebeurt door een patholoog. Na het onderzoek is het zeker of het om een liposarcoom gaat.

Behandeling

De behandeling van een liposarcoom hangt af van het type en de grootte van de tumor, de locatie en of het zich heeft verspreid naar andere delen van het lichaam. De meest voorkomende behandelingen voor liposarcomen zijn:

• Operatief. Als de tumor beperkt is tot één locatie, kan deze worden verwijderd door middel van een operatie.
• Bestraling. Bestralingstherapie kan worden gebruikt om kankercellen te doden en de grootte van de tumor te verminderen voordat een operatie wordt uitgevoerd. Bestralingstherapie kan ook worden gebruikt na een operatie om te voorkomen dat de kanker terugkomt.
• Systemische therapie. Systemische therapie is een behandeling waarbij medicijnen worden gebruikt om kankercellen te doden of hun groei te vertragen. Het wordt meestal gebruikt voor gevorderde of agressieve tumoren die niet kunnen worden verwijderd door middel van een operatie.

De behandeling van liposarcomen kan een combinatie zijn van chirurgie, bestralingstherapie en/of chemotherapie. Het behandelplan zal afhangen van de specifieke kenmerken van de tumor.

Behandel resultaat

De vooruitzichten bij een liposarcoom verschillen per persoon en zijn afhankelijk van verschillende factoren, zoals het type liposarcoom en of er uitzaaiingen zijn. Het is daarom belangrijk om de vooruitzichten en behandelmogelijkheden te bespreken met een arts die gespecialiseerd is in de behandeling van kanker.

Na de behandeling blijf je onder controle. Tijdens de controles krijg je onderzoeken om te zien of te tumor niet terugkomt, meestal wordt de controle gedaan door middel van een MRI-scan en een longfoto. Hoe lang je onder controle blijft en hoe vaak de controles zijn, hoor je van je arts. Dat hangt af van het soort liposarcoom en de plek van de tumor.